10 tác dụng của quả mâm xôi (phúc bồn tử) với sức khỏe

Quả mâm xôi là quả gì? Tác dụng của quả mâm xôi với sức khỏe như thế nào? Những thông tin mà bạn chưa biết về loại quả này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Quả mâm xôi là quả gì?

Quả mâm xôi tiếng Anh gọi là raspberries, tiếng Việt còn có tên gọi khác là trái phúc bồn tử. Đây là một loại trái cây mọc từ cây mâm xôi hoặc lai tạp với các cây cùng họ, cùng chi khác.  Chúng được trồng phổ biến ở châu Âu và Bắc Mỹ, còn ở Việt Nam loại cây này phổ biến ở Lâm Đồng, Đà Lạt. Sở dĩ loại quả này được gọi là quả mâm xôi vì nó có những búi hạt căng mọng nổi lên trông như mâm xôi.

Quả mâm xôi có nhiều màu khác nhau như cây mâm xôi vàng, mâm xôi đen, mâm xôi đỏ nhưng phổ biến nhất ở Việt Nam là loại mâm xôi - phúc bồn tử đen. Phúc bồn tử được thừa hưởng những đặc tính của dòng họ dâu, nên quả phúc bồn tử cũng có mùi vị gần như thế, dù là trái mâm xôi màu nào thì khi ăn vào chúng đều có vị ngọt thanh, chua nhẹ.

Nhiều người Việt Nam thường hay lầm tưởng quả mâm xôi với quả dâu tằm bởi chúng có ngoại hình và mùi vị cũng khá giống nhau nhưng trên thực tế đây là hai loại quả khác nhau, quả mâm xôi về cơ bản tròn, múi mọng và vị ngọt hơn so với dâu tằm. 

Quả mâm xôi có thành phần dinh dưỡng khá đa dạng. Theo các nhà khoa học nghiên cứu được thì thành phần trong quả chứa các acid hữu cơ đa phần là acid citric, malic, salicylic và tanin, vitamin C, pectin, fructose, acid ellagic và acid hữu cơ khác.

Bên cạnh đó phúc bồn tử còn chứa nhiều loại dưỡng chất như các loại hợp chất flavonoid (kaempferol, anthocyanin, quercetin…), vitamin C (53,7%), chất xơ (31%), acid folic, omega-3, vitamin K, vitamin E và các loại khoáng chất như mangan (41%), Mg, Cu, Zn, K… Đặc biệt là trong loại quả này còn có axit ellagic là một dạng tannin giúp chống oxy hóa, bảo vệ màng tế nào, bảo vệ cấu trúc cơ thể nhờ khả năng trung hòa các gốc tự do có hại.

Chính bởi có thành phần dưỡng chất phong phú, quả mâm xôi không chỉ là một loại trái cây bình thường mà nó còn được sử dụng nhiều trong y học, là một loại thuốc Đông y thượng hạng. Hãy cùng chúng tôi khám phá chi tiết những tác dụng của quả mâm xôi trong phần tiếp theo của bài viết nhé!

Tác dụng của quả mâm xôi

Tăng cường sức đề kháng

Trong quả mâm xôi có hàm lượng cao vitamin C, một loại vitamin quan trọng đóng vai trò chủ chốt trong việc tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Vitamin C là một phần không thể tách rời của collagen trong xương, mô liên kết và mạch máu. Vitamin C trong phúc bồn tử làm tăng nồng độ chất chống oxy hóa và giúp các tế bào máu ngăn chặn sự xâm nhập của virus bên ngoài. Các chất chống oxy hóa như phenol và anthocyanin cũng tăng cường sức khỏe cho cơ thể.

>>> Xem thêm: 10 Loại nước ép tăng sức đề kháng nên bổ sung để phòng chống dịch bệnh

Phòng chống ung thư

Trong quả phúc bồn tử có nhiều loại flavonoid, đó là các chất chống oxy hóa, chống ung thư hiệu quả. Quả mâm xôi có nồng độ cao nhất của chất chống oxy hóa so với bất kỳ trái cây nào trên mặt đất (gần như nhiều hơn 10 lần so với cà chua). Axit ellagic, một chất chống oxy hóa tự nhiên được tìm thấy trong trái cây và rau và phổ biến ở các loại quả mọng cũng có rất nhiều trong quả mâm xôi. Ngoài ra, nghiên cứu động vật cho thấy dinh dưỡng thực vật mâm xôi có một vai trò quan trọng trong việc giảm stress oxy hóa, giảm viêm, và qua đó hạn chế sự phát triển hoặc sinh sản của các tế bào ung thư. Ngoài ra, phúc bồn tử cũng chứa vitamin C hàm lượng cao, loại vitamin này giúp làm giảm sự hình thành các chất gây ung thư trong cơ thể. Vitamin C hoạt động như một chất chống oxy hóa và cũng có thể làm giảm sự mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể, ngăn ngừa việc dẫn đến ung thư.

Duy trì sức khỏe tim mạch

Một tác dụng của quả mâm xôi mà chúng ta cũng không thể bỏ qua đó là khả năng tăng cường sức khỏe tim mạch. Kali trong phúc bồn tử với hàm lượng vừa phải giúp điều hòa nhịp tim và huyết áp của cơ thể. Bên cạnh đó, phúc bồn tử còn giàu khoáng chất như mangan, đồng và sắt - những hợp chất có lợi cho việc sản xuất hồng cầu, ngăn ngừa tình trạng thiếu máu. Vitamin C trong quả mâm xôi giúp phục hồi và làm vững các thành mạch máu, giúp tăng cường khả năng lưu thông máu, cải thiện hoạt động của tim. Ngoài ra, quả phúc bồn tử còn là một trong những loại trái cây ít đường tốt cho sức khỏe tim mạch, bạn sẽ không phải lo lắng ăn nhiều trái mâm xôi có làm tăng lượng đường trong máu hay không.

Cải thiện khả năng sinh sản

Vitamin C và magie trong quả mâm xôi có thể cải thiện khả năng sinh sản ở cả nam giới và phụ nữ. Một giả thuyết khẳng định rằng các chất chống oxy hóa trong quả mâm xôi bảo vệ sức khỏe của tinh trùng và làm giảm nguy cơ sẩy thai.

Ngoài ra, trong quả phúc bồn tử có hàm lượng kẽm khá cao, đây là một hợp chất giúp kiểm soát lượng testosterone, làm tăng hưng phấn cho nam giới và cải thiện chất lượng tinh trùng. Bên cạnh đó, phúc bồn tử còn chứa hàm lượng cao các chất chống oxy hóa, hỗ trợ việc lưu thông máu đến cơ quan sinh dục, tăng cường khả năng sinh lý, đặc biệt là cho phái nam.

Chống viêm hiệu quả

Theo nhiều nghiên cứu gần đây, acid ellagic, một chất chống oxy hóa phenol tự nhiên có trong trái cây và rau củ và đặc biệt có nhiều trong nước ép quả mâm xôi có khả năng chống viêm ở vùng dạ dày và ruột. Ngoài ra, vitamin C và các flavonoid còn ngăn ngừa thiệt hại cho màng tế bào thông qua các đặc tính chống viêm của nó. 

Tăng cường sức khỏe răng miệng

Đặc tính kháng khuẩn, chống viêm của quả mâm xôi còn có nhiều tác dụng trong việc tăng cường sức khỏe răng miệng. Tinh chất có trong phúc bồn tử có tính kháng khuẩn và chống viêm với một số loại vi khuẩn gây bệnh răng miệng. Dù vẫn chưa có nhiều nghiên cứu để khẳng định chắc chắn điều này, nhưng các nhà nghiên cứu cũng khuyến cáo bạn nên ăn phúc bồn tử thường xuyên vì vitamin C và các khoáng chất trong quả phúc bồn tử giúp ngăn ngừa và kiểm soát bệnh nướu răng và sâu răng.

Cải thiện thị lực

Hàm lượng cao các vitamin C, A, phenol cùng khả năng kháng khuẩn, chống viêm giúp tác dụng của quả mâm xôi với việc cải thiện thị lực trở nên tối ưu hơn. Chúng giúp phòng tránh bệnh viêm mắt cũng như bảo vệ các màng của mắt sản xuất thủy dịch, tránh tình trạng mắt bị khô. Acid ellagic cũng giúp duy trì thị lực khỏe mạnh, hạn chế tình trạng đau mắt do vi khuẩn gây ra.

Phòng chống trầm cảm và cải thiện hoạt động não

Phúc bồn tử được cho là có khả năng cải thiện chứng trầm cảm, căng thẳng do có nhiều vitamin thiết yếu có thể làm giảm đi hàm lượng cortisol, là hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận gây căng thẳng cho con người. Tiêu thụ quả mâm xôi có thể ngăn ngừa tổn thương não và mất trí nhớ liên quan đến lão hóa, giúp cải thiện hoạt động của não bộ, đặc biệt là với người lớn tuổi. Các nhà nghiên cứu đã đưa ra kết luận rằng các chất chống oxy hoá có trong phúc bồn tử giúp chống lại các gốc tự do và điều khiển sự giao tiếp của các nơron thần kinh. Điều này có thể giúp giảm viêm não, vốn là nguyên nhân dẫn đến các vấn đề về nhận thức và vận động cùng với lão hóa.

Hỗ trợ điều trị tiểu đường

Trong trái mâm xôi có hàm lượng chất xơ cao trong khi lượng đường thấp và thuộc dạng đường tiêu hóa chậm nên có nhiều tác dụng với việc hỗ trợ điều trị tiểu đường. Ngoài ra,  mangan trong quả mâm xôi cũng giúp cơ thể chuyển hóa carbohydrate, amino axit và cholesterol. Quả mâm xôi là một loại hoa quả thích hợp cho người bệnh tiểu đường, vừa giúp bổ sung hàm lượng lớn vitamin và các chất chống oxy hóa vừa không làm tăng đường huyết.

>>> Xem thêm: Bệnh tiểu đường nên ăn gì & kiêng ăn gì?

Tăng cường chức năng hệ tiêu hóa

Chất xơ là một thành phần không thể thiếu trong việc duy trì chức năng của hệ tiêu hóa, cải thiện triệu chứng đầy hơi, khó tiêu, táo bón… Một quả phúc bồn tử dù nhỏ nhưng có rất nhiều chất xơ, chỉ 220gr phúc bồn tử thôi đã chứa gần 8gr chất xơ. Vì vậy, ăn nhiều quả mâm xôi giúp bạn nạp vào cơ thể một lượng lớn chất xơ, giúp thúc đẩy cử động ruột thường xuyên là cảm thấy no lâu hơn nên sẽ góp phần giảm cân. Ngoài ra, nó còn cung cấp nhiên liệu để nuôi dưỡng vi khuẩn ruột khỏe mạnh giúp bạn có một hệ tiêu hóa hoạt động bền bỉ hơn.

Quả mâm xôi có thể dùng làm món gì?

Quả mâm xôi còn là một loại quả khá xa lạ với người Việt Nam vì vậy, ngoài việc ăn nó như một loại hoa quả thì nhiều người vẫn chưa biết cách sử dụng kết hợp loại quả này làm thành nhiều món ăn khác nhau. 

Trên thực tế thì quả mâm xôi có thể dùng làm rất nhiều món ăn khác nhau như làm sinh tố, nước ép, ngâm rượu, làm nguyên liệu và trang trí bánh ngọt, làm mứt, làm kem… Ở Việt Nam thì phúc bồn tử đen là loại thông dụng nhất, bạn có thể mua phúc bồn tử đông lạnh tại các siêu thị lớn. Giá phúc bồn tử đông lạnh hiện nay thường có giá khoảng 500 nghìn đồng/kg, những loại cao cấp có thể có giá lên đến 800 đến 900 nghìn đồng/kg, ngoài ra, còn có loại phúc bồn tử Đà Lạt có giá rẻ hơn khá nhiều so với hàng nhập khẩu, chỉ khoảng 200 đến 300 nghìn đồng/kg.

Mặc dù tác dụng của quả mâm xôi với sức khỏe là rất đa dạng và tích cực nhưng bạn cũng nên lưu ý những trường hợp:

• Người đang uống thuốc kháng sinh không nên ăn quả mâm xôi hay sử dụng các sản phẩm có thành phần làm từ quả mâm xôi. Bởi các hợp chất tyramine trong trái mâm xôi có thể gây ra sự gia tăng đột ngột và nguy hiểm với huyết áp của bạn.

• Quả mâm xôi có thể kích thích sự co bóp trong tử cung của phụ nữ mang thai, do đó bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng. 

• Phúc bồn tử có công năng như thuốc nhuận tràng và lợi tiểu. Do đó, nếu đang dùng các loại thuốc nhuận tràng hoặc lợi tiểu, bạn cần hạn chế sử dụng quả mâm xôi vì có thể sẽ dẫn đến mất nước và mất cân bằng điện giải.

• Một số người mẫn cảm có thể phát triển cảm giác ngứa ran hoặc ngứa trong miệng ngay sau khi ăn quả mâm xôi. Biểu hiện rõ ràng hơn có thể dẫn đến ngứa trên da, mặt, môi và lưỡi có thể bị sưng, dẫn đến thở khò khè hoặc nghẹt mũi. Số khác có thể bị buồn nôn, đau bụng, chóng mặt do dị ứng với phúc bồn tử. Vì vậy, nếu thấy có những dấu hiệu trên sau khi ăn thì bạn nên tới ngay bác sĩ để được thăm khám kịp thời.

Qua bài viết này, chắc hẳn bạn đã thấy được tác dụng của quả mâm xôi với sức khỏe con người là như thế nào rồi phải không? Hãy thường xuyên bổ sung loại quả này vào thực đơn để giúp sức khỏe của bạn được nâng cao nhé!

Bạn đang xem: 10 tác dụng của quả mâm xôi (phúc bồn tử) với sức khỏe

Chuyên mục: Chăm sóc sức khỏe