Sốc nhiệt là gì, có mấy loại? Triệu chứng và cách chữa, cách chống sốc nhiệt

Sốc nhiệt là gì, có mấy loại? Đây là những câu hỏi được rất nhiều người đặt ra. Hãy đọc bài viết sau đây của META.vn để tìm hiểu rõ hơn về sốc nhiệt cũng như tham khảo cách xử lý và phòng chống sốc nhiệt các bạn nhé!

Sốc nhiệt là gì, có mấy loại? Đây là những câu hỏi được rất nhiều người đặt ra.

Sốc nhiệt là gì?

Sốc nhiệt (heatstroke) hay say nắng, cảm nắng là một trong những loại bệnh nhiệt khá nghiêm trọng. Sốc nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể tăng quá cao, dẫn đến làm tổn thương hệ thống thần kinh trung ương và các mô khác trên cơ thể, đặc biệt khi nhiệt độ cơ thể đạt ở ngưỡng 40 độ C hoặc cao hơn.

Sốc nhiệt có thể xảy ra khi nhiệt độ của môi trường ngoài trời và bên trong nhà quá nóng. Khi nhiệt độ môi trường tăng cao đến mức cơ thể của chúng ta không thể tự điều chỉnh để làm cân bằng nhiệt độ cơ thể thì tình trạng sốc nhiệt sẽ xảy ra. Sự mất nước hay sự thiếu hụt lượng chất lỏng và chất điện giải trong cơ thể có thể làm tăng hoặc làm cho tình trạng sốc nhiệt trở nên nguy hiểm hơn rất nhiều.

Các nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị sốc nhiệt thường là:

• Người già, trẻ em và phụ nữ, vì nhóm đối tượng này thường là những người có khả năng chịu đựng nhiệt kém hơn so với những nhóm đối tượng khác.
• Những người mắc bệnh lý mãn tính như ung thư, bệnh gan, các bệnh về tim mạch, huyết áp...
• Những người thường xuyên làm việc ngoài trời như nông dân, công nhân công trường, vận động viên thể thao, nhân viên giao hàng (shipper), bộ đội huấn luyện ngoài thao trường...

Các nhóm đối tượng trên đều có đặc điểm chung là hoạt động và làm việc nhiều giờ ngoài trời trong điều kiện nắng nóng vào mùa hè, nghỉ ngơi không đủ và không bổ đủ sung nước, chất điện giải.

Phân loại sốc nhiệt

Sốc nhiệt được chia thành 2 nhóm chính là sốc nhiệt kinh điển (classic heatstroke) và sốc nhiệt do gắng sức (exertional heatstroke). Hai loại sốc nhiều này khác nhau về cơ chế nhưng đều có những biểu hiện lâm sàng giống nhau.

• Sốc nhiệt kinh điển (classic heatstroke): Loại sốc nhiệt này hay gặp ở người lớn tuổi, người có cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, bệnh thần kinh hoặc các rối loạn nội tiết. Các đối tượng này thường tiếp xúc với một môi trường có nhiệt độ cao một cách thụ động trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày liền.
• Sốc nhiệt do gắng sức (exertional heatstroke): Loại sốc nhiệt này hay gặp ở những người trẻ tuổi với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường. Các đối tượng này thường phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường cao và đồng thời do sự sinh nhiệt lúc tập thể dục, tập gym hoặc gắng sức làm việc gì đó.

Nguyên nhân gây sốc nhiệt

Thông thường, trung khu điều nhiệt sẽ luôn giữ nhiệt độ cơ thể của chúng ta ở mức cân bằng và không thay đổi nhiều theo tác động của môi trường. Tuy nhiên, khi bạn tiếp xúc với nắng nóng kéo dài và gắng sức làm việc gì đó nặng nhọc sẽ khiến trung tâm điều nhiệt bị tổn thương hoặc không còn điều khiển nổi sự cân bằng nhiệt nữa thì nhiệt độ cơ thể sẽ tăng mạnh, từ đó gây rối loạn các chức năng trong cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh, thậm chí có thể dẫn đến hôn mê và tử vong. Do vậy, nguyên nhân chính của sốc nhiệt chính là tốc độ sinh nhiệt vượt quá khả năng đào thải nhiệt của cơ thể.

Dấu hiệu nhận biết sốc nhiệt

Sốc nhiệt có thể khởi phát một cách đột ngột hoặc từ từ. Sốc nhiệt cũng có nhiều biểu hiện khác nhau tùy vào loại sốc nhiệt và tình trạng cơ thể của người bị sốc nhiệt. Nhìn chung, một số biểu hiện phổ biến của sốc nhiệt là:

• Da khô và nóng.
• Thở nhanh, thở gấp, tim đập nhanh.
• Cơ thể ra mồ hôi nhiều, các cơ bị đau cơ hoặc yếu cơ, có thể bị chuột rút, cảm thấy chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, choáng hoặc thậm chí bị ngất.
• Cơ thể có nhiệt độ cao từ 39 độ C đến trên 40 độ C.
• Rối loạn ý thức như co giật, mê sảng hoặc hôn mê. Đây là tình trạng sốc nhiệt cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng và cần được xử lý đúng cách ngay tại chỗ và được đưa đi cấp cứu kịp thời.

Tác hại của sốc nhiệt

Tình trạng sốc nhiệt nếu không được xử lý và cấp cứu kịp thời có thể gây nhiều tác hại nguy hiểm như:

• Cơ thể bị kiệt sức, mất nước và co giật cơ.
• Gây tổn thương hệ thần kinh, tim, thận và các cơ trên cơ thể.
• Gây tổn thương hệ hô hấp, hôn mê và có thể dẫn tới tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời.

Cách xử lý sốc nhiệt

Cách xử lý nhanh nhất khi bệnh nhân có biểu hiện bị sốc nhiệt là tìm cách hạ nhiệt và làm mát cơ thể của người bệnh một cách nhanh chóng nhất có thể. Bên cạnh đó, cần thực hiện các biện pháp chăm sóc hỗ trợ khác qua các bước như sau:

• Bạn cần nhanh chóng di chuyển bệnh nhân ra khỏi khu vực nắng nóng và chuyển vào nơi mát mẻ.
• Tiếp theo, bạn hãy đặt nạn nhân nằm xuống và cởi bớt quần áo bên ngoài ra. Sau đó, sử dụng nước lạnh hoặc khăn vải ướt phủ lên toàn bộ cơ thể người bị sốc nhiệt, đồng thời dùng thêm quạt để hạ nhiệt cho bệnh nhân. Bạn có thể phun nước vào người bệnh nhân hoặc cho bệnh nhân ngồi vào chậu nước đá.
• Nếu bệnh nhân còn tỉnh và không bị nôn hoặc không nôn nhiều thì cần cho uống nước ngay. Nếu tình trạng càng trở nên nguy hiểm hơn thì bạn cần phải gọi ngay xe cấp cứu và chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
• Khi xe cứu thương tới thì trên đường đi, nhân viên y tế cần mở điều hòa hoặc cửa sổ xe cứu thương để hỗ trợ giảm nhiệt cơ thể cho bệnh nhân, đồng thời tiếp tục đắp khăn ướt và nước lạnh lên cơ thể người bệnh để làm mát. Nếu có thể, nhân viên y tế sẽ truyền dịch tĩnh mạch và theo dõi nhiệt độ cơ thể người bệnh.

Cách phòng chống sốc nhiệt

Để tránh tình trạng bị sốc nhiệt, phương pháp hiệu quả nhất là bổ sung đủ nước cho cơ thể, tránh làm việc quá sức dưới nắng nóng và tránh ở ngoài trời lâu khi nhiệt độ môi trường quá cao. Bên cạnh đó, các bạn cũng cần có những biện pháp phòng tránh sốc nhiệt khác để bảo vệ sức khỏe của bản thân vào những ngày hè nóng nực. Các bạn tham khảo nhé!.

Luôn che chắn khi đi ra ngoài trời nắng

• Áo khoác chống nắng có thể giúp làm giảm hấp thụ nhiệt vào cơ thể. Do vậy, khi di chuyển bằng xe máy ngoài trời nắng, các bạn nên mặc áo chống nắng để bảo vệ sức khỏe và cả làn da của mình nữa nhé.
• Trung khu điều nhiệt của cơ thể nằm ở vùng gáy, do đó, khi ánh nắng gay gắt chiếu thẳng vào gáy trong thời gian dài có thể làm trung khu bị tê liệt và mất khả năng điều khiển thân nhiệt. Do vậy, bạn nên sử dụng ô, mũ, nón hoặc áo cao cổ để che nắng khi ở ngoài trời nắng nóng.
• Đối với người lao động, để phòng tránh sốc nhiệt thì người lao động cần mặc áo chống nắng, đeo găng tay và kính bảo hộ khi làm việc ngoài trời nắng nóng trong thời gian dài. Bên cạnh đó, người lao động cũng cần bố trí, sắp xếp thời gian làm việc ngoài trời và thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tránh tiếp xúc môi trường nhiệt độ cao quá lâu.

Duy trì độ ẩm cho cơ thể

Mỗi ngày, bạn cần uống đủ nước để tránh làm cơ thể mất nước và muối khi bạn phải làm việc hoặc đi ngoài trời nắng nóng. Vào mùa hè, cơ thể thường mất nhiều nước và chất điện giải do nhiệt. Do vậy, khi nào bạn cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức do nhiệt thì nên bổ sung nước hoặc nước có đường để giúp duy trì cân bằng nước và điện giải cho cơ thể nhé.

Tránh uống nhiều đồ chứa cồn và cafein

Các loại đồ uống chứa cồn như rượu, bia, cà phê, trà… đều làm cơ thể bị mất nước nhanh hơn, từ đó khiến cơ thể dễ bị kiệt sức do nhiệt. Do vậy, để tránh tình trạng bị sốc nhiệt vào mùa hè, các bạn nên hạn chế uống những loại đồ uống này nhé.

Ăn nhẹ lành mạnh

Với các bữa ăn nhẹ trong ngày, bạn nên ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa. Bạn nên tránh ăn đồ ăn vặt và cần hạn chế ăn một số loại gia vị hoặc đồ ăn có tính cay, nóng vì chúng có thể sẽ làm cơ thể bạn nóng hơn. Thay vào đó, các bạn nên ăn hoa quả hoặc các loại salad, vừa giúp dễ tiêu hóa vừa giúp cung cấp năng lượng và nước cho cơ thể.

Tăng cường rèn luyện sức khỏe

Tăng cường rèn luyện sức khỏe không chỉ khiến cơ thể của bạn trở nên khỏe mạnh, dẻo dai, tràn đầy sức sống hơn mà còn giúp cơ thể của bạn tăng khả năng thích nghi với thời tiết khắc nghiệt.

Hy vọng, những thông tin vừa rồi là hữu ích đối với bạn. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết!.

>>> Xem thêm:

• Say nóng, say nắng là gì? Triệu chứng, cách chữa và cách chống
• Sốc nhiệt máy lạnh là gì? Dùng điều hòa thế nào để tránh bị sốc nhiệt?
• Sốc phản vệ là gì? Sốc phản vệ thường xảy ra khi nào?
• Cách sử dụng nhiệt kế thủy ngân đo nhiệt độ cơ thể đúng cách
• 3 món sinh tố trái cây nhiệt đới giải nhiệt cực tốt
• Hiệu ứng phơn là gì? Gió phơn là gì? Thời tiết do gió phơn mang lại là gì?

Nếu bạn có nhu cầu mua các sản phẩm đồ gia dụng, điện máy - điện lạnh, thiết bị văn phòng, y tế & sức khỏe, thiết bị số - phụ kiện… thì bạn hãy truy cập website META.vn để đặt hàng online, hoặc bạn có thể liên hệ đặt mua trực tiếp các sản phẩm này tại:

Bạn đang xem: Sốc nhiệt là gì, có mấy loại? Triệu chứng và cách chữa, cách chống sốc nhiệt

Chuyên mục: Tra cứu thông tin