Mixer là gì? Phân loại mixer

Mixer là bộ trộn âm thanh không thể thiếu khi thu âm hay hát karaoke chuyên nghiệp. Nếu bạn chưa thực sự hiểu hết về mixer có thể tham khảo bài viết dưới đây để biết cách chỉnh âm cho mixer. 

Mixer là bộ trộn âm thanh rất cần thiết cho hệ thống âm thanh chuyên nghiệp hay hệ thống âm thanh của gia đình. Mixer sẽ xử lý âm thanh để bạn có thể hát karaoke hay hơn, nghe nhạc chất hơn.

Định nghĩa mixer

Mixer thường dùng kết hợp với hệ thống âm thanh. Mixer là một thiết bị xử lý âm thanh sẽ tiếp nhận các thông tin từ các thiết bị như micro, nhạc cụ hay nhiều thiết bị phát âm thanh khác. Sau khi tiếp nhận tín hiệu mixer sẽ tiến hành xử lý rồi cho ra một loại tín hiệu duy nhất trong thể thức Mono hoặc Stereo.

Phân loại mixer là gì?

Dựa theo kỹ thuật vận hành Mixer được chia làm 3 loại chính:

• Mixer theo kỹ thuật analog (bàn mixer): Dòng mixer này thường hay sử dụng ở những phòng thu âm chuyên nghiệp. Bởi vì bàn mixer thiết kế khá cồng kềnh nên khó di chuyển và tốn diện tích nhưng chất lượng âm thanh cực kỳ tốt.
• Mixer analog vận hành theo kỹ thuật digital: Tuy không khác với kỹ thuật analog quá nhiều nhưng nó đã sử dụng tín hiệu kỹ thuật số để thay đổi các tín hiệu âm thanh. Nhưng đường đi của tín hiệu vẫn còn sử dụng nguyên tắc của kỹ thuật analog.
• Mixer theo kỹ thuật digital: Các đường đi của tín hiệu ở công nghệ digital đã được số hóa hoàn toàn, không chỉ những tín hiệu được digital mã hóa mà cả những tín hiệu microphone hay các nhạc cụ điện sử sụng tín hiệu analog cũng có thể đưa vào được. Một bộ chuyển tín hiệu nhạc cả đầu ra out signal sang digital. Những tín hiệu âm thanh sẽ được soạn theo nguyên tắc DSP. DSP hoạt động không khác một chương trình, phần mềm trên máy tính vì thế việc xử lý các tín hiệu diễn ra vô cùng nhanh chóng. Mixer có nhiều ưu điểm như thao tác gọn gàng, xử lý nhanh và nhạy sẽ rút bớt được rất nhiều thời gian và công sức. Các thao tác trên digital cũng rất đơn giản.

Với 3 loại mixer trên thì tùy theo nhu cầu sử dụng bạn có thể lựa chọn được loại mixer phù hợp nhất.

Mixer được ứng dụng rộng rãi trong các phòng thu, các sân khấu biển diễn ngoài trời, các quán cà phê, karaoke hay cũng quán bar nhỏ. 

Các bước chỉnh mixer karaoke hay nhất hiện nay

Cắm dây và chuẩn bị cho mixer

1. Hãy cắm micro và các nhạc cụ theo thứ tự thích hợp nhất đối với từng người. Nhưng chú ý các micro nên ở một nhóm và nhạc cụ ở một nhóm.

2. Toàn bộ micro cắm vào jack XLR. Nếu micro là loại dynamic đừng mở PHANTOM power. Nhưng nếu micro là loại condenser, bạn phải mở PHANTOM power và cắm vào ngõ XLR mới hoạt động được.

3. Nhạc cụ cắm vào jack 6 ly.

4. Nối Send Effect của Mixer vào INPUT của Effect. OUTPUT của Effect vào Return của mixer.

5. Nối L/R master vô Equalizer.

6. Nối Aux out 1 - 2 vào hệ thống amply - loa nghe nhạc kiểm tra.

7. Nếu mixer của bạn có Subgroup bạn hãy chia chúng theo theo từng nhóm (ví dụ như: Ca là nhóm 1, 2; Nhạc cụ là nhóm 3, 4; Trống thùng là nhóm 5,6...).

8. Chỉnh toàn bộ Gain (trim) về vị trí nhỏ nhất (tối đa bên trái), kéo toàn bộ các fader volume ở mức nhỏ nhất.

9. Đưa Equalizer của từng đường (Hi, Mid, Lo) về 0 (vị trí ngay giữa).

10. Vặn Aux, Effect, Monitor... về vị trí nhỏ nhất.

11. Chỉnh Pan của các kênh ngay giữa. Nếu bạn cắm stereo vào 2 kênh, chỉnh pan kênh 1 sang tận cùng bên trái, chỉnh pan kênh 2 sang tận cùng bên phải.

Chỉnh gain và volume của mixer

1. Đưa Master LR lên 0dB và Subgroup lên -3dB.

2. Bạn yêu cầu từng ca sĩ, từng nhạc cụ lần lượt thử theo thứ tự. Không bao giờ thử chung toàn bộ ca sĩ - dàn nhạc khi bạn chưa hoàn thành giai đoạn này.

3. Trong quá trình thử bạn theo các bước sau:

• Đẩy Fader lên -6dB
• Yêu cầu ca sĩ / nhạc công thử mức trung bình và mức lớn nhất.
• Cách chỉnh mixer karaoke là tăng Gain lên từ từ cho đến khi nào đèn Clip bắt đầu báo đỏ. Lúc này bạn giảm xuống một ít là vừa, ngay cả khi lúc âm thanh lớn nhất cũng không được báo đỏ. Nếu Mixer có nút PFL thì thật là tuyệt: bạn nhấn nút này xuống, yêu cầu ca sĩ/nhạc công thử âm thanh ở các mức trung bình và lớn nhất. Tiếp đến bạn tăng gain cho đến khi nào 2 cột đèn LR báo đến 0dB (đối với mức lớn nhất) thì bạn dừng lại.

Phải luôn nhớ rằng:

Trong bất kỳ tình huống nào đèn đỏ báo Clip cũng không bao giờ được sáng đỏ.

Gain là định lượng mức vào chứ không phải là nơi chỉnh to nhỏ. Vì vậy sau khi chỉnh Gain xong, không chạm đến nó nữa (trừ trường hợp ban nhạc thay đổi volume của họ). Nếu muốn chỉnh to nhỏ, Volume là nơi bạn cần phải chỉnh và luôn nhớ đến quy tắc Db.

Nút PAD: Nếu tín hiệu sau khi đã giảm hết gain mà vẫn còn báo đỏ, nhấn nút PAD xuống, ngay lập tức, tín hiệu sẽ bị giảm 20dB.

Chỉnh chất tiếng cho mixer

Việc quan trọng nhất là lắng nghe âm thanh bị dư hay thiếu cái gì. Sau khi đã xác định đuợc chính xác vấn đề bạn mới bắt đầu chỉnh.

Vị trí 0dB: Không có tác dụng, vặn qua phải là tăng. Vặn sang trái là giảm.

• LO: Thường cố định ở tần số 80Hz hay 100Hz: Tăng/giảm âm trầm, giúp âm thanh có lực ấm, đầy đặn nhưng nếu quá sẽ làm âm thanh tối, nghe không rõ, bị ù.
• MID: Thường cố định ở tần số 800Hz, 1 kHz hoặc 2 kHz: Tăng/giảm âm trung giúp âm thanh nghe rõ ràng, trung thực nhưng nếu tăng quá sẽ làm âm thanh chói, bọng... Nếu giảm quá sẽ làm âm thanh mờ, không nghe rõ từng chi tiết.
• Bạn nên nhớ rằng hầu hết các giọng ca và nhạc cụ đều có tần số từ 200Hz đến 2 kHz.  
• HI: Thường cố định ở tần số 8 kHz hay 12 kHz: Tăng/giảm âm cao. Các chữ có "s, x, gi, tr, ch", các nhạc cụ hihat, cymbal đều bị ảnh hưởng rất lớn bởi nút này. Nút HI giúp bạn có thể phân biệt được rõ ràng Sanh - Xanh - Tranh - Gianh.

Chỉnh Mid Frequency cho mixer

Đối với những ai chưa có kinh nghiệm chỉnh mixer karaoke, Mixer có 3 tông là chọn lựa thích hợp nhất. Chỉ khi nào bạn thật sự hiểu rõ tính chất của từng tần số bạn hãy chọn EQ có thêm phần Frequency.

Frequency (Freq): Thường là Mid Freq - nút này cho phép bạn thay đổi tần số của phần Mid (tiếng trung) từ 200Hz đến 5 kHz.

Nút này sẽ hoàn toàn không có tác dụng nếu bạn để nút Mid ở ngay giữa (0dB).

Nếu bạn tăng nút Mid lên 6dB có nghĩa bạn đã tăng tần số được xác định bởi nút Mid Freq lên 6dB và ngược lại.

Ví dụ: bạn để nút Mid Freq ở tần số 250Hz, sau đó bạn giảm nút Mid xuống 3dB, điều đó có nghĩa là bạn đã giảm 3dB ở khoảng tần số 250Hz.

Nếu bạn chưa có nhiều kinh nghiệm để chỉnh Mid Freq, hãy thử dùng cách khách: đưa Mid lên +9dB, sau đó xoay dần nút Mid Freq từ trái sang phải từ từ, lắng nghe để tìm tần số nghe tệ nhất (bạn phải làm đi làm lại nhiều lần). Sau đó, chỉ việc dùng nút Mid để cắt bớt tần số đó.

Luôn cố gắng bớt chứ đừng tăng. Ví dụ bạn cảm thấy âm thanh hơi tối, thay vì nâng treble hãy thử giảm bass xem. Còn nếu sáng quá, tiếng mỏng, thay vì tăng bass, giảm treble thử xem. Đây là một mẹo trong cách chỉnh mixer karaoke mà bạn nên nhớ. 

Chỉnh loa kiểm tra (Monitor)

Sau khi bạn đã hài lòng với độ lớn âm thanh, chất tiếng (EQ), bây giờ là lúc bạn chỉnh loa kiểm tra (Monitor) cho chính nhạc công đó nếu bạn muốn chỉnh mixer karaoke hay.

Yêu cầu nhạc công tiếp tục thử, tăng nút Aux (mà bạn dùng để nối với hệ thống amply + loa kiểm tra) đến khi nào nhạc công cảm thấy hài lòng. Chú ý, Aux để kết nối Monitor nên là Aux Pre, để âm lượng sẽ không bị ảnh hưởng lên xuống khi bạn đẩy cần volume. Bạn đừng bao giờ chạm vào nút Aux này nữa, trừ khi chính nhạc công đó yêu cầu. 

Chỉnh Effect

Tất cả mọi thứ đã OK, nếu là nhạc cụ chắc bạn không cần thêm effect vào (ngoại trừ trống hoặc nhạc cụ thùng như guitar thùng, violin, kèn...).

Bây giờ bạn hãy cho Effect vào:

• Chỉnh Effect Send ở master lên 0dB, Effect Return ở master lên 0dB.
• Đưa Effect của kênh lên từ từ cho đến khi bạn hài lòng.

Chú ý: 

Đèn input của Effect chỉ được phép xanh. Không được đỏ trong bất kỳ tình huống nào.

Effect chỉ được phép nhỏ hơn tiếng thật (tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp nghe gần bằng cũng đã là quá nhiều).

Sau khi hoàn thành 1 kênh, tiếp tục kênh tiếp theo...

Sau khi đã thử từng kênh, bạn hãy yêu cầu ban nhạc chơi một vài bài. Bạn hãy điều chỉnh lại các giọng ca và các nhạc cụ sao cho hài hòa hơn nữa (bạn hãy dùng fader mà điều chỉnh to nhỏ, đừng nên chỉnh lại các nút gain nếu không cần thiết).

Ngoài ra, chú ý những điểm sau đây:

• Các fader của từng kênh luôn nhỏ hơn Subgroup và Subgroup luôn nhỏ hơn Master. Nếu các bạn làm ngược lại, các bạn sẽ mất headroom.
• Luôn theo dõi hai cột đèn LR, đừng để cho chúng vượt quá 0dB (để khi ban nhạc bất ngờ đánh lớn hơn bình thường thì ta vẫn còn khoản headroom dự trữ).
• Lúc nhạc cụ hay giọng ca nào solo chính ta hãy đưa phần đó lên. Còn nếu không thì lại giảm xuống.
• Lúc Micro không sử dụng, lập tức nhấn MUTE để tránh hú.

Hi vọng với bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu hơn mixer là gì, có những loại mixer nào và giúp chỉnh âm thanh cho mixer đúng cách để đạt hiệu quả cao trong quá trình sử dụng. 

Bạn đang xem: Mixer là gì? Phân loại mixer

Chuyên mục: Phần mềm & Thủ thuật