Nên uống xạ đen tươi hay khô?

Tiến sĩ, Lương y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam chia sẻ trên báo Sức khoẻ Đời sống rằng, lá xạ đen khô được chứng minh có hoạt tính chống oxy hóa, chống lại quá trình tự oxy hóa. Việc xác định hoạt tính chống oxy hóa rất quan trọng trong việc đánh giá tiềm năng chữa bệnh và dược phẩm của cây thuốc.

Xạ đen là nguồn cung cấp flavonoid (chất chống oxy hoá) tiềm năng với các hoạt tính sinh học. Trong những năm gần đây, flavonoid phân lập từ các nguồn tự nhiên đã được chứng minh là mang lại lợi ích sức khỏe đáng kể nhờ hoạt động chống oxy hóa, chống viêm, mát gan, giải độc.

Nên uống xạ đen tươi hay khô là băn khoăn của nhiều người khi có nhu cầu sử dụng dược liệu này để chữa bệnh. (Ảnh minh hoạ)

Nên uống xạ đen tươi hay khô?

Theo TS Lương y Phùng Tuấn Giang, xạ đen có thể dùng tươi hay khô đều được. Điều quan trọng là từ quá trình trồng, chăm sóc đến thu hoạch, bảo quản phải đảm bảo theo yêu cầu để xạ đen có được hoạt chất tốt nhất từ đó phát huy được hết công dụng của xạ đen.

Xạ đen là loại dược liệu có thể sử dụng được cả thân, cành và lá. Như đã nói ở trên, để có được tác dụng tốt nhất thì nguồn dược liệu đóng vai trò quan trọng: Đúng loài thực vật, thu hái xạ đen đúng thời điểm (mùa thu đông, sáng sớm khi sương chưa tan hết), thu hái tự nhiên trong rừng hoặc tại vùng trồng sạch và phải được sơ chế làm khô sau khi thu hái không quá 24 giờ với phương pháp phù hợp.

Việc nên uống xạ đen tươi hay khô (điều kiện dược liệu chất lượng) không khác nhau về tác dụng. Do đó, để tiện lợi cho việc sử dụng, lưu trữ lâu dài chúng ta nên lựa chọn xạ đen khô tại cơ sở uy tín, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ.

Dù vậy, việc dùng xạ đen tươi hay khô còn tùy thuộc vào từng bài thuốc, liều dùng và cần tham khảo ý kiến thầy thuốc để được tư vấn liều dùng phù hợp. Thông thường xạ đen dùng sẽ tương ứng 10 – 15g dược liệu khô, nhưng tối đa chỉ nên dùng xạ đen khoảng 70g/ngày.

Sử dụng xạ đen tươi tiện lợi khi trồng được cây xạ đen. Tuy nhiên, cây xạ đen có được hoạt chất tốt khi được trồng ở nơi có khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp. Việc trồng cây xạ đen trong chậu ở các gia đình có thể không đảm bảo được sự sinh trưởng, phát triển và tích lũy hoạt chất của cây.

Những lưu ý khi sử dụng, chế biến xạ đen

Vị thuốc xạ đen được người dân sử dụng dưới nhiều dạng như dạng thuốc sắc, cao và trà. Để tiện sử dụng, lá xạ đen có thể được chế biến thành trà thảo mộc khô. Trong quá trình sản xuất trà, phải chần để vô hoạt enzym và giữ được màu xanh; khử nước đến độ ẩm thấp để bảo quản được lâu dài.

Tuy nhiên, các phương pháp xử lý nhiệt này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các thành phần có hoạt tính sinh học. Điều quan trọng là phải tìm ra các thông số tối ưu trong các bước chần và sấy khô để bảo toàn được hàm lượng phenolic và khả năng chống oxy hóa cao nhất.

Kết quả của một nghiên cứu cho thấy, việc chần nước nóng ở 90°C trong vòng 45 giây, sấy đối lưu ở 45°C trong vòng 16 giờ, giữ lại được nhiều hàm lượng phenolic tổng số, hàm lượng flavonoid. Xử lý lá xạ đen tươi thành khô theo phương pháp trên sẽ giúp lưu trữ và bảo quản tốt hơn, người tiêu dùng có nhiều cơ hội cải thiện sức khỏe hơn thông qua việc tiêu thụ lá xạ đen khô hàng ngày.

Ngoài ra, lá xạ đen cũng thường được kết hợp với các loại thảo mộc là để tạo thành các công thức trà khác nhau như: Trà xanh, trà hoa vàng, cà gai leo, cỏ ngọt, tâm sen, giảo cổ lam, thìa canh tùy thuộc vào mục đích chăm sóc sức khỏe và phòng chống các bệnh mạn tính.

Những thông tin trên đã giải đáp cho bạn thắc mắc "nên uống xạ đen tươi hay khô", hy vọng bạn sẽ tìm được nguồn dược liệu chất lượng và sử dụng xạ đen một cách hiệu quả. 

Bạn đang xem: Nên uống xạ đen tươi hay khô?

Chuyên mục: Chăm sóc sức khỏe