Bass là gì? Tìm hiểu về bass, mid và treble trong lĩnh vực âm thanh

Trong lĩnh vực âm thanh nói chung và âm nhạc nói riêng, chúng ta thường nghe thấy những khái niệm như bass, treble... Nhưng đã bao giờ bạn tự hỏi bass là gì, treble là gì chưa? Nếu bạn chưa biết về khái niệm này và có hứng thú muốn tìm hiểu về nó thì bài viết dưới đây chính là dành cho bạn.

Trong lĩnh vực âm thanh nói chung và âm nhạc nói riêng, chúng ta thường nghe thấy những khái niệm như bass, treble... Đối với những chuyên gia trong lĩnh vực này thì những khái niệm trên đều đã khá quen thuộc, nhưng với những người mới bắt đầu làm quen thì chúng còn khá mơ hồ.

Bản chất của âm thanh là các sóng dao động cơ học có nhiều tần số khác nhau. Để dễ xác định, người ta chia dải tần số âm thanh này ra làm 3 khoảng tần số cơ bản bao gồm bass (âm trầm), mid (âm trung) và treble (âm cao).

Âm bass là gì?

Bass là một thuật ngữ thường hay gặp trong cuộc sống. Tùy vào mỗi ngành nghề, lĩnh vực khác nhau mà thuật ngữ này sẽ có những ý nghĩa khác nhau. Một trong những lĩnh vực mà thuật ngữ này thường xuất hiện nhất đó chính là lĩnh vực âm thanh. Vậy âm bass là gì?

Trong lĩnh vực âm thanh, âm bass (hay bass) còn được gọi là âm trầm. Đây là dãy âm tần số thấp thường được dùng trong ngôn ngữ âm nhạc, âm tần thường dao động trong khoảng 16 - 256Hz. Âm bass tốt sẽ giúp người nghe cảm nhận được âm thanh tốt và chất lượng hơn. Sử dụng âm bass giúp âm thanh được tái tạo một cách tròn trịa hơn, từ đó đem lại nhiều sắc thái cảm xúc hơn.

Âm bass thường được phân thành 3 loại bass chính, bao gồm:

• Deep bass: Hay còn gọi là âm bass sâu (~20Hz - 80Hz). Bạn thường sẽ hay gặp từ này trên các vỏ hộp tai nghe có chất lượng âm bass tốt.
• Mid bass: Bass trung (~80Hz - 320Hz).
• Upper Bass: Bass cao (~320Hz - 500Hz).

Rất nhiều người vẫn cho rằng tiếng bass nhiều, càng to thì càng hay nhưng trên thực tế thì điều này là hoàn toàn sai lầm. Âm bass nhiều và mạnh mẽ không hẳn là hay mà đôi khi nó còn khiến chất lượng âm thanh trở nên đục hơn, khi nghe có cảm giác lùng bùng, không rõ ràng. Nghe âm bass là để cảm nhận cái hay, nét tinh tế và chất lượng của âm chứ không chỉ đơn thuần là nghe số lượng âm bass nhiều hay ít cho nên chúng ta không nên quá lạm dụng nó.

Âm bass được ví như bộ khung xương của âm thanh nhưng lại rất khó có thể tái tạo hoàn hảo dãy âm tần này, bởi âm bass phụ thuộc nhiều vào những yếu tố như phòng nghe, dàn loa, dàn amply, dây tín hiệu, nguồn phát nhạc... Ngoài các yếu tố này thì để có âm bass hay, người chỉnh cũng phải có một đôi tai nhạy bén và biết cách test âm bass, khắc phục được các lỗi như âm bass bị rền, âm bass có đuôi, nghe không chắc, biết cách làm tăng bass cho loa... Đa số khi test hoặc chỉnh âm bass, người chỉnh cần có các đoạn nhạc test loa chuẩn với các tiếng bass cực mạnh, cực căng.

Âm mid, âm treble là gì?

Mặc dù âm bass có vai trò quan trọng trong chất lượng âm thanh nhưng chỉ có mình nó thì không thể tạo ra được âm thanh hay, đặc sắc, mà chúng ta còn cần cả âm mid và âm treble. Hãy cùng tìm hiểu xem âm mid, âm treble là gì nhé.

Âm mid (âm trung)

Âm mid hay còn gọi là âm trung, nó là tập hợp những âm thanh thuộc dải tần số phổ biến nhất trong tự nhiên, bao gồm tiếng nói của con người, tiếng kêu của động vật, âm thanh từ cuộc sống sinh hoạt... Hầu hết năng lượng của âm nhạc đều tập trung ở tiếng mid và đôi tai của con người cũng cực kỳ nhạy cảm với âm này. Khi nghe một bản nhạc hay một bài hát, âm thanh nào bạn cảm nhận được rõ nhất sự thay đổi lên xuống, to nhỏ của nó thì đó chính là âm mid.

Âm mid cũng được chia thành 3 loại là:

• Low mid: ~500Hz - 1kHz.
• Mid: ~1kHz - 2kHz.
• High mid: ~2kHz - 6kHz.

Âm treble (âm cao)

Trong một dàn âm thanh, bên cạnh âm bass thì âm treble cũng là một phần không thể thiếu giúp âm thanh trở nên sắc nét hơn. Tiếng treble được cho là nền tảng tạo ra chất lượng âm thanh hay, điểm nhấn của 1 bản nhạc hoặc 1 ca khúc. Nếu bass được ví như bộ xương có vai trò dẫn dắt, mid là hài hòa thì cả 2 âm trên sẽ làm nền cho treble biểu diễn. Âm treble có vai trò quan trọng đến nỗi nhiều thiết bị âm nhạc đắt tiền, cao cấp nhưng vẫn bị cho là tầm thường vì thể hiện âm Treble không xuất sắc.

Âm treble hay còn gọi là âm cao, tức là những âm thanh có âm tần cao, còn được gọi là HI. Nó được chỉ định để tinh chỉnh tiếng bổng, trong khoảng >5kHz. Âm treble góp phần làm tăng độ sáng, chi tiết, sắc bén của một nguồn âm. Tiếng treble sẽ không quá chói gắt, ngược lại nghe thấy thánh thót và trong vắt như pha lê. Có thể lấy một ví dụ dễ hiểu là chất giọng của mỗi người, có người thiên về bass nhiều hơn với chất giọng trầm, ồm, có người thiên về mid với chất giọng nhẹ nhàng, dễ nghe thì những người có giọng lanh lảnh, thánh thót thường thiên về âm cao, tức âm treble.

Âm treble thường trải dài từ khoảng 6kHz đến 20kHz, tuy nhiên, theo nghiên cứu của nhiều hãng sản xuất thiết bị âm thanh hàng đầu trên thế giới thì ở những tần số siêu âm (cao hơn 20kHz) con người tuy không nghe được những vẫn “cảm nhận” được, nó sẽ góp phần làm gia tăng “cảm xúc” cho người nghe. Vì vậy, hiện nay, các hãng sản xuất thiết bị âm thanh cao cấp trên thế giới đã tạo ra những dòng loa nghe nhạc hoặc tai nghe có thể phát ra tần số cực cao, thể lên đến 40kHz.

Làm sao để nghe nhạc hay hơn?

Đây là câu hỏi khá nhiều người đã và đang đặt ra với nhu cầu cải thiện trải nghiệm nghe nhạc của mình. Lời khuyên cho bạn đó là nên đầu tư một dàn loa nghe nhạc có chất lượng tốt, có đầy đủ amply, loa sub, loa bass... Bạn nên chọn sản phẩm của các thương hiệu chuyên về âm thanh, có nhiều uy tín trên thị trường như Sony, Microlab, SoundMax... để có những trải nghiệm âm thanh tuyệt vời nhất. 

Ngoài ra, dưới đây chúng tôi cũng xin giới thiệu một vài mẹo mà bạn có thể sử dụng để tăng chất lượng âm thanh khi nghe nhạc trên smartphone hay bất kỳ thiết bị số có khả năng phát nhạc nào khác:

• Kiểm tra cài đặt nguồn phát nhạc: Một số thiết bị như smartphone, laptop, iPod... có thể tối ưu hóa âm thanh thông qua cài đặt chất lượng âm thanh. Bạn nên tìm hiểu để tối ưu hóa nguồn phát nhạc, điều đó sẽ đem đến cho bạn trải nghiệm âm thanh mượt mà hơn.
• Cài đặt ứng dụng nghe nhạc tốt: Nếu thiết bị của bạn không hỗ trợ các tính năng tùy chỉnh hiệu ứng nâng cao, bạn có thể sử dụng các trình phát nhạc tốt hơn từ bên thứ ba. 
• Sử dụng EQ: Nếu chưa hài lòng với các trình phát nhạc trên, bạn có thể sử dụng thêm những ứng dụng chỉnh âm sau để nâng cao trải nghiệm âm thanh trên thiết bị của mình. Một số ứng dụng mà bạn có thể tham khảo là Music Volume EQ, Bass Booster... 
• Xem xét vị trí đặt loa: Một cách giúp bạn tạo ra âm thanh vòm cho smartphone một cách đơn giản và nhanh chóng đó là đặt điện thoại vào trong một chiếc cốc thủy tinh hay một chiếc bát tô chẳng hạn. Bạn sẽ thấy điều bất ngờ xảy ra khi chất lượng âm thanh được tăng lên đang kể, có độ vang và nghe hay hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, việc hướng loa vào các góc trong phòng cũng giúp âm thanh phản xạ và bật ra ngoài theo nhiều hướng, mang lại trải nghiệm âm thanh tốt hơn.

Bài viết trên đây hy vọng đã giúp bạn hiểu thêm về khái niệm âm bass là gì, âm mid, âm treble là gì qua đó có thể biết cách làm thế nào để nâng cao trải nghiệm âm nhạc của bản thân.

Bạn đang xem: Bass là gì? Tìm hiểu về bass, mid và treble trong lĩnh vực âm thanh

Chuyên mục: Phần mềm & Thủ thuật